Eugeniusz Kończal zmarł w niedzielę 4 września, jego pogrzeb odbył się na mogileńskim cmentarzu we wtorek, 6 września. Był - jak to czasem mówiono - mogileńskim Wałęsą. Na początku stanu wojennego został brutalnie pobity w Mogilnie przez Służbę Bezpieczeństwa. Był jednym z założycieli w marcu i kwietniu 1989 roku Komitetu Obywatelskiego Solidarność w Mogilnie. - Dobrze, że była "Solidarność", bo przynajmniej miał kto przejąć władzę. W każdym zakładzie mieliśmy oddział "Solidarności", a było dziesięć zakładów nie licząc kombinatu w Szczeglinie. Byliśmy wszędzie i komuniści się nas bali - tak opowiadał reporterowi Pałuk w 2009 roku.
BUDOWLANIEC Z WYKSZTAŁCENIA
Eugeniusz Kończal urodził się 8 maja 1940 roku w Pakości. Jego rodzicami byli Stefan i Helena z domu Świderska. Szkołę Podstawową ukończył w 1955 roku, a potem uczęszczał do Technikum Budowlanego w Bydgoszczy, które ukończył w 1959 roku. Żoną jego była Janina, mieli 1 syna - Przemysława. O przebiegu pracy zawodowej piszemy poniżej.
ZAKŁADAŁ SOLIDARNOŚĆ PRACOWNICZĄ
Eugeniusz Kończal to jeden z najważniejszych działaczy mogileńskiej Solidarności, jeżeli nie najważniejszy. Barwna postać, osoba, która o tamtych latach walki o wolność potrafiła do końca opowiadać z takim zaangażowaniem, jakby ta walka cały czas się toczyła. W kluczowym okresie jego opozycyjnej działalności, gdy rodziła się opozycja pracownicza w zakładach pracy i powstawał Niezależny Związek Zawodowy Solidarność pracował w PGR Szczeglin (1977-1991). Zakładał i pomagał zakładać komórki Solidarności w wielu innych zakładach pracy. Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku został brutalnie pobity przez Służbę Bezpieczeństwa w Mogilnie.
W 1989 r. w PGR Szczeglin były najsilniejsze liczebnie struktury Solidarności.
- Mieliśmy 560 ludzi w "Solidarności", rozrzuconych po 4 gminach, bo taki był zasięg wtedy PGR-u - mówił w czerwcu 2009 roku reporterowi Pałuk, w artykule "Tak upadał komunizm". Był jednym z założycieli w kwietniu 1989 roku mogileńskiej struktury Komitetu Obywatelskiego Solidarność.
![]() |
Eugeniusz Kończal odbiera 9 września 2010 roku w muzeum w Chabsku Medal Solidarności - Zasłużony dla Regionu Bydgoskiego z okazji 30-lecia NSZZ Solidarność fot. arch. Pałuk |
ZAKŁADAŁ KOMITET OBYWATELSKI SOLIDARNOŚĆ
Tak Eugeniusz Kończal wspominał w artykule w Pałukach zebranie założycielskie KO: - Pierwsze spotkania działaczy solidarnościowych odbyły się w klasztorze u księdza dziekana Stanisława Podlewskiego, gdzie utworzyliśmy Komitet Obywatelski. Spotykaliśmy się gdzieś tak około końca marca i kwietnia na początku w kilka osób. Byli wśród nich: Edward Kaczyński, Stanisław Kopeć ze Szczeglina, Marian Skrzypczak, Kazimierz Mądrowski z Wylatowa, Jerzy Bauza, Zbigniew Kończal no i ja. Swoich ludzi mieliśmy wszędzie. Ja byłem od spraw założycielskich Komitetu Obywatelskiego w Mogilnie i regionie, natomiast Bogdan Wojda był przewodniczącym "Solidarności" w PGR Szczeglin.
W tym samym artykule "Tak upadał komunizm", tak po latach komentował wydarzenia 1989 i 1990 roku: - Dobrze, że była "Solidarność", bo przynajmniej miał kto przejąć władzę. W każdym zakładzie mieliśmy oddział "Solidarności", a było dziesięć zakładów nie licząc kombinatu w Szczeglinie. Byliśmy wszędzie i komuniści się nas bali.
Większość osób, która w Mogilnie w 1989 r. pojawiła się potem na pierwszych zebraniach Komitetu Obywatelskiego Solidarność wywodziła się ze środowiska Eugeniusza Kończala - z silnej organizacji solidarnościowej w tamtejszym PGR Szczeglin oraz z innych komórek NSZZ Solidarność w zakładach pracy oraz ze struktury Solidarności Rolników Indywidualnych. Eugeniusz Kończal powiedział reporterowi, że tych osób mogło być nawet ponad 40. Struktury Solidarności i Solidarności Rolników Indywidualnych wspierały KO, dając ludzi a przykład. do komisji wyborczych czy na mężów zaufania w wyborach 4 czerwca 1989 roku.
PRZEBIEG PRACY ZAWODOWEJ
Przez całe życie zawodowe pracował w różnych zakładach, zawsze jednak wykonywał pracą zgodną ze swoim wykształceniem.
* 1958/1959 - był zatrudniony w Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Mogilnie. Tam pracował rok czasu.
* Do 1963 roku pracował w Przedsiębiorstwie Budownictwa Komunalnego w Gnieźnie.
* 1963/1964 - PGR w Szczeglinie.
* 1964-1968 - Przedsiębiorstwo Budownictwa Rolniczego (PBRol) w Mogilnie.
* 1969-1976 - Zjednoczenie Państwowych Przedsiębiorstw Gospodarki Rolniczej w Bydgoszczy.
* 1976-1977 - Kombinat PGR w Kobylnikach Piaskach.
* 1977-1991 - PGR Szczeglin.
* 1992-1996 - Zakład Gospodarki Komunalnej w Mogilnie.
* 1997 - 2000 - starszy inspektor budowlany w wydziale budownictwa, architektury i gospodarki przestrzennej w Urzędzie Miejskim w Mogilnie.
ZMARŁ 4 WRZEŚNIA
Eugeniusz Kończal zmarł w niedzielę 4 września. Pogrzeb odbył się na mogileńskim cmentarzu we wtorek, 6 września.
Marek Holak, 6 IX 2022